انتخاب با چراغ سبز و قرمز
**داستان کوتاه: انتخاب با چراغ سبز و قرمز**
آراد که حالا کار با عملگرهای ریاضی را یاد گرفته بود، به سینا گفت: «سینا، من میخوام توی برنامهام تصمیمگیری کنم. مثلاً اگر شرایطی برقرار بود، برنامه یک کار خاصی انجام بده و اگر نبود، کار دیگهای انجام بده. میشه همچین چیزی نوشت؟»
سینا با لبخند گفت: «آره، آراد! تو الان آمادهای تا با **عملگرهای مقایسهای** و **عملگرهای منطقی** آشنا بشی. این عملگرها مثل چراغهای سبز و قرمز عمل میکنن. وقتی شرایط درسته، چراغ سبز میشه و اجازه میده که یک مسیر رو انتخاب کنیم، و وقتی شرایط درست نیست، چراغ قرمز میشه و بهت میگه که مسیر دیگهای رو برو. حالا بیا با هم امتحان کنیم!»
آراد با اشتیاق گفت: «بسیار خوب، از کجا شروع کنیم؟»
سینا توضیح داد: «بیا با عملگرهای مقایسهای شروع کنیم. فرض کن میخوای بررسی کنی که عدد `a` از `b` بزرگتره یا نه. از عملگر `>` استفاده میکنیم. بیاین کد رو با هم بنویسیم و نتیجه رو چاپ کنیم.»
آراد تایپ کرد:
“`python
a = 10
b = 5
result = a > b
print(“آیا a بزرگتر از b است؟”, result)
“`
روی صفحه اینطور نمایش داده شد:
“`
آیا a بزرگتر از b است؟ True
“`
آراد گفت: «چه جالب! پس `True` یعنی بله، درست بود!»
سینا ادامه داد: «بله، و میتونی از عملگرهای دیگه هم استفاده کنی. مثلاً `==` برای بررسی برابری، `!=` برای بررسی نابرابری، `<` برای کوچکتر بودن و `<=` یا `>=` برای کوچکتر مساوی و بزرگتر مساوی. بیا امتحان کنیم که آیا `a` و `b` برابر هستن یا نه.»
آراد تایپ کرد:
“`python
result = a == b
print(“آیا a برابر با b است؟”, result)
“`
و نتیجه به شکل زیر ظاهر شد:
“`
آیا a برابر با b است؟ False
“`
سینا گفت: «همینطور که میبینی، این بار جواب `False` شد چون `a` و `b` برابر نیستن. اینها همگی عملگرهای مقایسهای هستن. حالا بریم سراغ عملگرهای منطقی.»
آراد پرسید: «عملگرهای منطقی چی هستن؟»
سینا توضیح داد: «عملگرهای منطقی بهت اجازه میدن تا چند شرط رو با هم ترکیب کنی. سه تا عملگر منطقی اصلی داریم: `and` که برای ترکیب شرطهاست وقتی که همهی شرطها باید درست باشن، `or` که یکی از شرطها درست باشه کافی هست، و `not` که نتیجه رو برعکس میکنه. بیا با `and` شروع کنیم.»
آراد تایپ کرد:
“`python
a = 10
b = 5
c = 15
result = (a > b) and (a < c)
print(“آیا a بزرگتر از b و کوچکتر از c است؟”, result)
“`
نتیجه به این صورت بود:
“`
آیا a بزرگتر از b و کوچکتر از c است؟ True
“`
آراد با لبخند گفت: «پس وقتی هر دو شرط برقرار بودن، جواب True شد!»
سینا ادامه داد: «دقیقاً. حالا بیا `or` رو امتحان کنیم که حتی اگه یکی از شرطها هم درست باشه، نتیجه True میشه.»
آراد تایپ کرد:
“`python
result = (a < b) or (a < c)
print(“آیا a کوچکتر از b یا کوچکتر از c است؟”, result)
“`
صفحه نمایش داد:
“`
آیا a کوچکتر از b یا کوچکتر از c است؟ True
“`
آراد گفت: «درسته! حتی با اینکه `a < b` درست نبود، ولی چون `a < c` درست بود، نتیجه True شد.»
سینا گفت: «درسته! حالا بیا `not` رو امتحان کنیم که نتیجه رو برعکس میکنه. مثلاً، میخوایم بررسی کنیم که `a` کوچکتر از `b` نیست.»
آراد تایپ کرد:
“`python
result = not (a < b)
print(“آیا a کوچکتر از b نیست؟”, result)
“`
نتیجه روی صفحه ظاهر شد:
“`
آیا a کوچکتر از b نیست؟ True
“`
سینا لبخندی زد و گفت: «حالا تو آمادهای که تصمیمگیریهای مختلفی توی کدت داشته باشی. با ترکیب عملگرهای مقایسهای و منطقی، میتونی مسیرهای مختلفی رو برای برنامهت تعریف کنی، درست مثل چراغهای سبز و قرمز.»
آراد که حالا حس میکرد یک قدرت جدید پیدا کرده، گفت: «خیلی ممنون سینا! حالا دیگه میتونم توی برنامههام تصمیمهای پیچیده بگیرم و شرایط مختلف رو بررسی کنم.»
سینا سری تکان داد و گفت: «آره، آراد. اینطور میتونی کنترل بیشتری روی کدت داشته باشی و مسیرهای متفاوتی رو برای برنامهت انتخاب کنی. از این به بعد میتونی مسیرهای برنامهت رو با چراغهای سبز و قرمز خودت مشخص کنی!»